OI ΦΙΛΟΙ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
Ο κτίστης, ήταν στις πόλεις και στα χώρια, το πιο πολύ διαδεδομένο επάγγελμα επειδή τότε όλα τα σπίτια χτίζονταν με πέτρα την οποια την μετέφεραν από διάφορες περιοχές πάντα κοντά στα χωριά τους η στις πόλεις αντίστοιχα.Η μεταφορά των υλικών γινόταν με μουλάρια και γα’ι’δούρια που έσερναν αυτοσχέδιες κατασκευές.
Οι Ηπειρώτες μάστορες της πέτρας, θεωρούταν, οι καλύτεροι τεχνίτες σε ολοι την χώρα και οι τεχνικές τους, διαδόθηκαν σε όλη την Ελλάδα.Τα έργα τους,σκορπισμένα επί αιώνες σε τόπους κοντινούς αλλά και σε χώρες μακρινές .
Τα συνεργεία αποτελούνταν συνήθως, από συγγενικά πρόσωπα.Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, οι τεχνίτες, οι ΦΙΛΟΙ ΤΟΥ ΘΕΟΥ όπως τους αποκαλούσαν, απολάμβαναν τις υπόληψης και του σεβασμού από τον λαό, αλλά και του τούρκου κατακτητή.
Άνθρωποι, πολύ σκληραγωγημένοι, με τροχισμένο το μυαλό, από την έλλειψη αγαθών και την φτώχεια . Ήταν τίμιοι στις συναλαγές, φιλήσυχοι και νομοταγείς.
Τα μπουλούκια των μαστόρων, στηρίζονται, στο εθιμικό δίκαιο, σε αγραφους κανόνες.
Υπήρχε πάντα, ιεραρχία αποτελούμενη, από μαθητούρια-καλφάδες-αρχικαλφάδες-μάστοροι-πελεκιτές.Στην κορυφή ,επικεφαλής του μπουλουκιού ήταν, ο Πρωτομάστορας, ο οποίος έπρεπε να συγκεντρώνει αρκετές ικανότητες.Ο πρωτομάστορας, επίσης έκανε τη χάραξη του έργου ο ίδιος, φρόντιζε για τη εύρεση εργασίας και την πληρωμή του συνεργείου.Εργάζοταν και αυτός, στα θεμέλια, τις προσόψεις και στις γωνίες που κλειδώναν τα αγκωνάρια.
Οι αναδίκευτοι εργάτες του μπουλουκιού έφτιαχναν τη λάσπη και κουβαλούσαν με το πηλοφόρι
Άλλη εργασία των μαθητάδων ήταν, να βγάζουν την πέτρα από τη γη, να τη σπάνε και να τη μεταφέρουν με τα ζώα, στο χώρο εργασίας.
Δούλευαν, από την ανατολή του ήλιου μέχρι τη δύση.Δούλευαν, με τα υλικά που είχε ο κάθε τόπος, με αυτοσχέδια λατομεία, πέτρας και χώματος.Οι περισσότεροι ήταν τελείως αγράμματοι, χωρίς παραμικρή μηχανική γνώση.Ο πρωτομάστορας, ήταν ο αρχιτέκτονας του έργου
Στις συνομιλίες τους, χρησιμοποιούσαν συνθηματική γλώσσα, για να μην τους καταλαβαινουν οι εργοδότες και γενικά οι τρίτοι.Τα υλικά που χρησιμοποιούσαν ήταν, το τούβλο και τα κεραμίδια στα βαλτωδι και στους κάμπους.Τις πέτρες και το πουρί στα ορεινά .Άφθονα ξυλα, για τις ξυλοδεσιές όπου έχτιζαν ξερολιθιά δίχως λάσπη.Το σφυρί,το καλέμι,το αλφάδι,η γωνια η αρίδα,το μακόνι,το σκεπάρνι,το ματσακόνι, η τσάπα,το φτυάρι,το πριόνι,το πηλοφόρι,το ράμα,το ζύγη, αποτελουσαν τα εργαλεια τους.
Σε κάθε έργο και ιδιαίτερα στα σπίτια, τα θεμέλια διαβάζονταν από τον ιερέα και γινόνταν αγιασμός.Στο πρώτο αγγωνάρι, ο πρωτομάστορας χάραζε ένα σταυρό.
Ακολουθούσαν κεράσματα από τον νοικοκύρη τα οποία ήταν τα τυχερά των μαστόρων.
Η πιο συκγεκριμένη στιγμή, ήταν όταν το συνεργείο έφτανε στη στέγη, εδώ υπήρχε ολόκληρη τελετή,που ονομαζόταν [μαντιλώματα].Τα δώρα του αφεντικού του σπιτιού, ήταν συνήθως υφάσματα, πουκάμισα,πετσέτες,μαντίλια.
Τα έργα των λαικών αρχιτεκτώνων μαρτυρούν επιμέλεια,γνώση,πείρα. Φανερώνουν την αγάπη,την πίστη, στο θεο και το σεβασμό, που έτρεφαν προς την τέχνη τους.
|